ANNELER VE KIZLARI
Yirmi bir farklı anne-kız öyküsü. Her öykünün farklı
anne ve kızları.
Yüzyıllardır değişen dünyanın değişmeyen kurallarını genlerimize
taşıyanlar kim? Dünya, neden bu kadar mutsuz diye sormaya hakkımız var mı?
Bu çığlıklar uzun geçmişten geleceğe doğru artarak ilerlerken yeryüzü kendini ne kadar sorguluyor? Öykülere yansıyan anne - kız ilişkilerini okurken satırlar arasında hayatla yüzleşeceksiniz./ Mine Ömer
Egeli
Kadın Yazarlar Platformu olarak Ege Köylerine yolculuğa çıkmaya karar
verdiğimizde 2010’un Mayıs’ıydı.
Köylerin sosyal ve kültürel yaşamlarından kesitleri yarınlara, tarihe
belge niteliğinde bırakabilmekti amacımız.
Değişen
dünya koşullarında yok olan insan
sıcaklığının, değerlerimizin köylerde yaşamayı hâlâ sürdürmekte olduğunun
farkındaydık. Araştırmacılar, bilimsel
olarak çalışıp bunları rapor ediyorlardı kuşkusuz. Ancak bizler, gittiğimiz
köylerde gördüklerimizi, işittiklerimizi yazar duyarlılığıyla, farklı bir
yaklaşımla kaleme alacaktık. Yaşamın kendisiydi yansıtmak istediğimiz, herkes
keyifle okuyabilecekti.
“Köy”
kavramının anlamı gün geçtikçe yok oluyordu. Köy muhtarlığı, köy odaları, tanrı
misafirliği, emeğiyle geçinen insanların içtenliği… Yaşadıkları zorluklar,
ihtiyaçları ve istekleriyse görmezden geliniyordu.
Ege
bölgesinden pek çok köyü çalışmalı, hem bu köyler arasındaki benzerlikleri
ve farklılıkları karşılaştırma olanağı elde etmeli hem de
çalışmamızın amacına mümkün olduğunca yaklaşmalıydık. Başlangıçtan bugüne kadar
bunun için çabaladık.
Projeyi
grupla paylaştığımda birkaç arkadaşımın
benimkini aşan coşkusuyla çalışma grubumuz oluşmuştu bile. Zeliha Akçagüner, Gönül Çatalcalı, Filiz
Gülmez ve Sevilay Uztutan’la yol arkadaşı oluvermiştik.
Kurgusal dünya içinde öykü, şiir, roman yazan
bazı arkadaşlarımız çekimser kaldı. Bazıları da duydukları heyecana ve isteğe
rağmen koşulları elvermediğinden
katılamadı. Böyle olunca,
süremizi durmadan uzatmak, farklı arkadaşlarımızı bu çalışmanın içine çekmek,
köylerimizin sayısını çoğaltmak istedik. Buna rağmen Ege coğrafyasından bütün illere
ulaşamadık. Böyle bir durumda Isparta’dan gelen, Dinar’a komşu bir köy
çalışmasını konuk ettik.
Bizler
bu süreci yaşarken köyler, mahalle statüsüne alındı. Buralara Eski alışkanlıkla
“köy” denilse de resmi olarak “mahalle” oldular, şehrin sosyal ve kültürel
olanaklarından yararlanıp yararlanmadığına bakılmaksızın.
Yaşayan
köy gerçeğini tarihe bırakmak isterken
yazılar yalnızca araştırmalar, gözlemlerle değil yazarlarının öznel
algılarıyla, duygularıyla da şekillendi.
Olsun, dedik; köylerde yaşayanlarla yazarların geliştirdikleri farklı deneyimler ve buna
bağlı farklı yazma tutumlarına dair bir karşılaştırma
yapılabilir, diye düşündük. Yazılara bu
anlamda müdahale etmemeye çalıştık.
Dedim
ya, pek çok olayı, yaşamı, insanı birbiriyle ilintileyen bir çalışmaydı
amacımız. Her birimizin öncelediği konu farklı olsa da aynı harmanda
savrulmanın keyfi başkaydı.
On
beş köye yolculuk hazırlığımızın
gelişimi böyle. Şimdi yola çıkıp tanrı misafiri olarak köylülerimizin kapısını
çalabiliriz.
Bu
çalışmanın kitaplaşması yolunda beni yalnız bırakmayan, hep yanımda olan Filiz
Gülmez’e, ekip arkadaşlarıma, köylere
giderek, söyleşerek, araştırarak yazan ya da bu çalışmaya katılamayan ama bizi
gönülden destekleyen tüm EKYAZ’lı arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Emel Kayın,
son anda editörlük sorumluluğunu üstlenerek hepimizi rahatlattı, emekleri
için ayrıca teşekkür ederim. Yayla Boztaş ve Emine Şimşek Emiral’a da
dosyanın okunmasında ve düzeltilmesindeki katkılarından dolayı teşekkür
ediyorum. / Vicdan EFE
Kitaplarla ilgili açıklamalar aşağıdadır.
SAVUR SAÇLARINI EGE
SAVUR SAÇLARINI EGE, EKYAZ’ın yani Egeli Kadın Yazarlar Platformu’nun bir proje kitabı. Projeyi EKYAZ grubuna sunan kişi, Gönül ÇATALCALI.
Editörlük çalışmaları, Gönül Çatalcalı ve Hülya Soyşekerci’ye ait.
Kitap, 2008 Nisan ayında Afrodisyas Sanat Yayınları’ndan çıktı. Kitabı Karacasu Eğitim Vakfı bastı.
Savur Saçlarını Ege, belli bir izlek üzerine yazılmış 27 Egeli Kadın Yazarın öykülerinden oluşuyor.
Öykülerin izleği EGE ve KADIN.
Kitaba öykü veren EKYAZlı yazarlar:
Zeliha Akçagüner, Buket Akkaya, Rakella Asal, Tülin Çetin Bektaş, Saime Bircan, İncila Çalışkan, Gönül Çatalcalı, Emel Denizaslanı, Sevim Korkmaz Dinç, Vicdan Efe, Gülseren Engin, Sultansu Esen, Handan Gökçek, Aysel Güntürkün, İnci Gürbüzatik, Emel Kayın, Seviye Merih, Esra Odman, Güzin Oralkan, Belma Özgün, Nesrin Özyaycı, Nevzat Süer Sezgin, Hülya Soyşekerci, Hüsnan Şeker, Zübeyde Seven Turan, Oya Uslu, Zehra Ünüvar.
Bu kitapta, Ege ve kadının her yönden irdelendiği duyarlı ve eleştirel öyküler yer alıyor. Ege’nin çam kokan dağlarından Aydın Ovası’na, Bodrum’undan Demirci’nin dağ köylerine, İzmir’in Kordonboyu’ndan Tepecik semtine dek okurları uzun yolculuklara çıkarıyor yazarlar. Kimi öyküler emeği öncelerken kimi öyküler aşkı, kimileri de doğayı ve insan ilişkilerini, bu ilişkilerdeki küçük duyarlılıkları ön plana çıkartıyor.
Kitap son yıllarda benzerlerini gördüğümüz ortak kitapların “ilk”lerinden olmasıyla da bir önem taşıyor.
Kitabın bu anlamda başka bir öneminin, kişilerin, özellikle sanatçıların bir araya gelmesinin çok zor olduğu bir toplumda, bireysellikten ödün vermeyen 27 kadın yazarı ortak bir çalışmada buluşturmak gibi oldukça zor bir eylemi başarmış olması da söylenebilir.
Gönül Çatalcalı
KENTİNSAN
Egeli Kadın Yazarlar grubunun “Kentsel Duyarlılıklar” konulu ortak çalışmasının ürünü olan “KENTİNSAN” kitabı, çalışmaya katılan yazar ve şairlerin insan için daha iyi, daha adil bir kentin var edilmesine yönelik kaygı, umut, idealleri ile hayat buldu. “Gün geçtikçe daha da vahşileşen kentin”, “unutuluşun ve yıkımın”, “yoksulluğun ve kimsesizliğin”, “sevgisizliğin ve duyarsızlığın”, “ötekilerinin ve yabancı kılınmışların” yüzüne öykü ve şiirlerle bakmayı deneyen kitap dört bölümden oluşuyor. “Anılar, İzler” başlıklı birinci bölümde, kentin geçmiş zamanını yitip giden tarihsel mekânlar ve o yerlerin insanlarını anlatarak ele geçirmeyi deneyen yapıtlar yer alıyor. “Yıkımlar, Yenilenmeler” başlıklı ikinci bölüm, kentin belleğini oluşturan tarihsel dokunun yok edilmesinin yanı sıra, gecekondular gibi sıradışı alanlarda zorunlu biçimde kurulmuş yaşamı ezerek gerçekleştirilen yenilenmelere ve insan sıcaklığının yitirildiği dev yapılarda olup bitenlere odaklanıyor. “Komşuluklar, Yalnızlıklar” başlıklı üçüncü bölüm, kentin gündelik yaşantısında özlemi duyulan yakınlıkları ve giderek yalnızlaşan insanı konu alıyor. “Ötekiler, Yabancılaştırmalar” başlıklı dördüncü bölüm ise, göçle kente gelenlerden engellilere, yoksullardan yaşlılara, delilerden kedi-köpeklere kadar olağan düzenin dışında kalmış kesimlere adanıyor.
Otuz yazar ve şairin yapıtlarının yer aldığı KENTİNSAN kitabı, Egeli Kadın Yazarlar grubunu oluşturan yazar ve şairlerin bir araya gelişlerinin yedinci yılını somutlaştıran bir çalışma. Sömürünün, savaşın, kazanma hırsının, tüketim kültürünün pençesinde bir türlü “insanın yeri” olamayan kentlere ve dünyaya, insan üzerinden bakabilmeyi sürdürebilmek yolunda bir ortak direniş daha…
Hazırlayan: Emel Kayın
Yazarlar ve Şairler: Abide Özgüle, Ayşe Aysel Güntürkün, Ayşe Yamaç, Ayten Kaya Görgün, Azime Akbaş Yazıcı, Emel Denizaslanı, Emel Kayın, Esma Zafer Ertan, Feride Cihan Göktan, Filiz Gülmez, Gönül Çatalcalı, Gülseren Engin, Gülsüm Cengiz, Güzin Oralkan, İclâl Kankale, İncilâ Çalışkan, Neşe Karel, Nevin Konuk, Nevzat Süer Sezgin, Nüket Hürmeriç, Oya Uslu, Saime Bircan, Seviye Merih, Sultan Su Esen, Suna Güler, Tülin Çetin Bektaş, Zehra Ünüvar, Zeliha Akçagüner, Zübeyde Seven Turan.
Basım ve Tanıtım Çalışma Grubu: Emel Kayın, Gönül Çatalcalı, Gülseren Engin, Zübeyde Seven Turan (EKYAZ) ve Esengül Kutkan (Lacivert Yayınevi)
ISBN: 978-9944-0390-2-4
168 Sayfa /Öykü-Şiir, 2010
Yayın: Egeli Kadın Yazarlar (EKYAZ) ve Lacivert Yayınevi